Lees de open brief >

Om de wereldwijde klimaatverandering en het verlies aan biodiversiteit tegen te gaan, vereist het voorstel voor een EU-ontbossingsverordening dat de bedrijven garanderen dat producten die in de Europese Unie worden verkocht niet afkomstig zijn van ontboste grond of aangetast bos. Zo zijn consumenten zeker dat de producten die ze kopen niet bijdragen aan ontbossing. De Europese Commissie, het Parlement en de Raad onderhandelen momenteel over de definitieve EU-regelgeving.

Effectieve regelgeving 

De nieuwe verordening zal de EU-doelstelling om de ontbossing wereldwijd tegen te gaan aanpakken door zorgvuldigheidsverplichtingen op te leggen aan organisaties die grondstoffen met een ontbossingsrisico en bepaalde afgeleide producten op de Europese markt brengen of exporteren. Het gaat vooral over de import van koffie, hout, palmolie, vee, soja en cacao, die gelinkt zijn aan ontbossing. De ondertekenaars van de open brief steunen het voorstel van het Europees Parlement om in de verordening ook zorgvuldigheidsprocedures op te leggen aan banken en investeerders. Want hun diensten kunnen leiden tot ondersteunende activiteiten die direct of indirect verband houden met ontbossing en bosdegradatie.


Broeikasgasemissies verminderen

Volgens het IPCC-rapport houdt 23% van de totale broeikasgasemissies die veroorzaakt zijn door mensen verband met landbouw, bosbouw en ander terreingebruik. Ontbossing en aantasting van veengrond dragen het meest bij, waardoor ze een belangrijke oorzaak vormen van klimaatverandering. Bos en veengebieden zijn krachtige ‘koolstofreservoirs’. Door ze te beschermen, kan de uitstoot van broeikasgassen met bijna een derde worden verminderd. Het is een van de meest effectieve maatregelen om dit probleem te beperken.
 
De belangrijkste oorzaken van ontbossing en bosdegradatie zijn het vrijmaken van grond voor landbouw (bijvoorbeeld voor palmolie-, soja- en rundsvleesproductie) en voor het winnen van andere grondstoffen (zoals pulp en papier, hout, rubber). Deze sectoren worden ook in verband gebracht met ernstige mensenrechtenschendingen vanwege terreinconflicten met inheemse en lokale gemeenschappen en uitbuiting van arbeiders.


COP27: te weinig vooruitgang

COP27 was een belangrijk moment om de voortgang te beoordelen van de toezeggingen tijdens COP26, met name de Glasgow Leaders’ declaration on forest and land use. Daarin hebben 145 landen, die samen 90% van de bossen in de wereld vertegenwoordigen, zich geëngageerd om ontbossing dit decennium te beëindigen en terug te draaien. Een jaar later is er weinig gedaan om bescherming van bossen te financieren of nieuwe natuurbeschermingswetten goed te keuren, zeggen experts.
 
In de verklaring beloven de EU-Commissie en de EU-lidstaten dat ‘de ondertekenaars de financiële stromen zullen afstemmen op de internationale doelstellingen om bosverlies en bosdegradatie om te keren, en dat ze zullen zorgen voor robuuste beleidsmaatregelen en systemen om de overgang naar een veerkrachtige economie te versnellen. En dat bos, duurzaam landgebruik, biodiversiteit en klimaatdoelen worden bevorderd.’

De EU heeft nu de kans om op te staan en in de onderhandelingen over de EU-ontbossingsverordening een wet aan te nemen die geschikt is voor het beoogde doel. 


Biodiversiteitsverlies aanpakken

In de aanloop naar COP15, de VN-biodiversiteitsconferentie in december 2022, steunde Triodos Bank ook de oproep van meer dan 330 zakelijke en financiële instellingen, geïnitieerd door Business for Nature. Aan staatshoofden vroegen ze om verder te gaan dan vrijwillige acties, ‘de regels van het economische spel te transformeren en bedrijven te verplichten nu te handelen’ om biodiversiteitsverlies een halt toe te roepen en terug te draaien. We dringen bij wereldleiders aan op verplichte vereisten voor grote bedrijven en financiële instellingen om hun impact en afhankelijkheid van de natuur te beoordelen en openbaar te maken tegen 2030.

Triodos Bank vindt dat er meer nodig is om het verlies aan biodiversiteit aan te pakken. Dit is momenteel een van de meest urgente en complexe systeemrisico's waarmee we worden geconfronteerd. In onze paper over biodiversiteit stellen we dat het een uitdaging is die alleen kan worden aangepakt door een serieuze herbeoordeling van onze productie- en consumptiepatronen, en van de economische veronderstellingen die aan de basis liggen van individuele en collectieve besluitvorming.