Duurzaam beleggen is booming business: elke bank heeft intussen zijn duurzame fondsen en zet die maar al te graag in de vitrine. Om in de toekomst die fondsen beter en duidelijker te identificeren, stelt de Europese Unie nu een taxonomie, een soort classificatie, op. Maar die geldt alleen maar voor fondsen die vandaag al ‘duurzaam’ zijn en dat zijn nog geen twee procent van alle fondsen die in Europa in omloop zijn. Om de financiële wereld zijn volle verantwoordelijkheid te doen opnemen in de strijd tegen klimaatopwarming en sociale ongelijkheid moet de EU-taxonomie verplicht worden voor alle beleggingsfondsen. 

Met de klimaatakkoorden van Parijs hebben de Europese lidstaten zich ertoe verbonden om hun economieën tegen 2050 klimaatneutraal te maken. Ook de financiële stromen moeten dan stoppen met de financiering van fossiele en andere schadelijke activiteiten. Het geld dat daardoor vrijkomt, moet onder andere worden geïnvesteerd in isolatie van huizen en gebouwen, energie-efficiëntie en -opslag en in hernieuwbare energie. Om dat proces in goede banen te leiden, werkt de Europese Unie aan een ‘EU-Sustainable Finance’ plan. 

Het is een goede zaak dat de Europese Unie nu meer verantwoordelijkheid opneemt in de strijd tegen de klimaatopwarming en de sociale ongelijkheid. Zo stopt de Europese Investeringsbank vanaf 2021 met het toekennen van leningen voor fossiele energie. Dat Europa nu ook van plan is om een gemeenschappelijk kader op basis van ecologische en sociale criteria op te stellen, kunnen we alleen maar toejuichen. Zo krijgen greenwashers geen kans meer. 

Maar toch schiet deze taxonomie naast het doel. De investeringen dankzij die duurzame fondsen zullen in de toekomst dan wel duidelijker omschreven worden. In België maken die duurzame fondsen 10 procent uit van het beheerd vermogen. Op Europees niveau zijn er volgens het Centre for European Policy Studies zelfs maar 1 à 2 procent ‘duurzame’ fondsen. Wat gebeurt er met die 99 procent andere fondsen? Is daar de nood aan transparantie over de ecologische en sociale impact van de investeringen niet belangrijk? 

Elke financiële investering heeft een maatschappelijke impact. En die kan positief of negatief zijn. Banken en fondsenbeheerders geven een bestemming aan het geld van hun spaarders en beleggers. Die rol is dus nooit neutraal. 

Als de 99 procent niet-duurzame fondsen ongestoord fossiele en andere schadelijke activiteiten kunnen blijven financieren, dreigen meteen ook het gros van de geldstromen buiten de EU-klimaatplannen te vallen. Hoe verklaren de EU-commissie en de EU-lidstaten dat terwijl ze zich tegelijk engageren voor een nuluitstoot in 2050? Om de temperatuurstijging van het klimaat onder de 1,5°C te houden, moet er een verbod komen op de financiering van nieuwe fossiele ontginningen, een versnelde afbouw van bestaande ‘fossiele’ financieringen en de oriëntering van kapitaalstromen naar een post-fossiele economie en samenleving. 

De olifant in de kamer zijn dus al de beleggingsfondsen en andere financiële producten die niet onder de noemer ‘duurzaam’ worden aangeboden of waarvan we zelfs niet weten wat ze precies financieren. Die 99 procent vertegenwoordigen zo’n 29,7 biljoen euro in Europa. Als alle inspanningen en aandacht voor duurzaam beleggen alleen focust op de 1 à 2 procent geraken we er niet. Daarom moet de Europese taxonomie alle fondsen die aangeboden worden op de Europese markt kleur doen bekennen: groen, bruin en alles wat daartussen ligt. 

We verwachten van Europa dat het EU-Sustainable Finance plan een gelijk speelveld creëert voor alle financiële spelers. Met het huidig plan weet de belegger niet of hij duurzaam investeert of dat zijn geld schadelijke activiteiten financiert.

Triodos Bank doet daarom een dringende oproep aan de Belgische vertegenwoordigers in de Europese beslissingsorganen: de minister van Financiën, de Belgische permanente vertegenwoordiging bij Europa en de Belgische Europarlementsleden. Gebruik uw stem voor een taxonomie die de financiële sector verplicht om voor alle Europese fondsen (30 biljoen euro) en kredieten (33 biljoen euro) de maatschappelijke risico’s op ecologisch en sociaal vlak in kaart te brengen. Dan pas creëert de Europese Unie een kader noodzakelijk om de financiële wereld zijn volle verantwoordelijkheid te doen opnemen in de strijd tegen klimaatopwarming en sociale ongelijkheid.

En aan collega’s bankiers en fondsbeheerders: stap voorbij de labels en slogans en ga voor een integraal duurzaam beleid. Toon de ecologische en sociale impact van al uw financieringen en zet uw volle balans in voor een leefbare planeet en sociale rechtvaardigheid. Want elke financiële beslissing heeft maatschappelijke impact.