Allereerst: het ene grote bedrijf is het andere niet, zegt Arjan Palthe, fondsbeheerder bij Triodos Investment Management (Triodos IM). “Wij financieren positieve verandering, dat is onze core business. Daarom beleggen we het geld van onze klanten in ondernemingen die iets positiefs teweegbrengen in de wereld. En er zijn wel degelijk beursgenoteerde bedrijven die aan dat criterium voldoen.”

Neem bijvoorbeeld Orthopediatrics, dat implantaten maakt op maat van kinderen. Of Euglena, dat voedingswaren, verzorgingsproducten en biobrandstof maakt op basis van een micro-alg.

De krenten uit de pap

Wanneer je als investeerder positieve verandering nastreeft, kan je eigenlijk niet om beursgenoteerde bedrijven heen, zegt Palthe: “Die bedrijven hebben zo’n enorme omvang, hebben zoveel invloed op consumentengedrag en er gaat zo veel geld in om… Dát zijn de bedrijven die in beweging moeten komen om transities echt te versnellen. Aan die beweging willen wij bijdragen.”

Om dat zo goed mogelijk te doen, vissen de analisten van Triodos IM de krenten uit de pap. Van de ruwweg 5.000 grote, beursgenoteerde bedrijven in de EU, de VS en Japan, blijft dan een lijst van zo’n 230 bedrijven over. Die zijn actief op een van de vijf transitiethema’s die Triodos Bank belangrijk vindt en waar de bank geld voor wil laten werken.

Hoe Triodos IM bedrijven selecteert

Uit deze longlist selecteert het team van Palthe vervolgens verder. Stap 1 in dat proces: het positieve verhaal van een bedrijf onder de loep nemen. “We bestaan immers om positieve verandering te financieren”, zegt Palthe. “We houden bedrijven die actief zijn binnen onze transitiethema’s daarom nauwlettend in de gaten. Daarnaast analyseren we omzetcijfers van deze bedrijven. Welk deel van die omzet is toe te schrijven aan positieve activiteiten op één van die vijf thema’s?” Enphase, een bedrijf dat omvormers produceert die cruciaal zijn voor het gebruik van zonne-energie, scoort bijvoorbeeld 100 procent op die impact-analyse: hun volledige omzet is toe te schrijven aan activiteiten met positieve impact op het thema energie.

Stap 2 in het selectieproces is bedrijven toetsen aan de minimumeisen van Triodos Bank. Er zijn namelijk verschillende sectoren, thema’s en producten die Triodos Bank op voorhand al uitsluit. Denk aan productie van of handel in tabak, wapens en fossiele energie. Of aan ondernemingen die dierenwelzijn schaden of mensenrechten schenden. Als een bedrijf niet aan de minimumeisen van Triodos Bank voldoet, is een investering niet langer aan de orde.

Komt het bedrijf de eerste twee stappen door? Dan nemen de analisten van Triodos IM de jaarverslagen, duurzaamheidsverslagen en andere data op het vlak van milieu, maatschappij en bestuur grondig onder de loep. Op het gebied van bestuur onderzoeken ze bijvoorbeeld de onafhankelijkheid van de raad van bestuur en de salarissen van het topmanagement. Daarnaast checken de analisten of het bedrijf op een of andere manier in opspraak is geweest, bijvoorbeeld vanwege het uitbuiten van werknemers. En als dat het geval is, hoe ernstig die controverses waren en hoe het bedrijf vervolgens heeft gehandeld.

Pas als al die stappen doorlopen zijn, volgt de klassieke financiële analyse, die bij veel investeerders juist als eerste aan bod komt. Hoe staat het bedrijf er in financieel opzicht voor? Wat is het groeiperspectief? En hoe groot zijn de financiële risico’s?

Serieuze gesprekspartner

“We zetten in op hechte en langlopende relaties met de bedrijven waarin we investeren en we waken over onze balans tussen positieve impact en financiële zekerheid.” Die keuze leidt tot een geconcentreerd portfolio, waardoor het team van Palthe een vinger aan de pols kan houden. “We hebben gemiddeld twee keer per jaar contact met het bestuur van ‘onze’ bedrijven om de voortgang te bespreken.” Hoe doen ze het financieel? Maar ook: wat doen ze om verder te verduurzamen, hun CO₂-uitstoot terug te dringen of (bijvoorbeeld) het gebruik van schadelijke chemicaliën te verminderen?

“Doordat we ons voor de lange termijn aan zo’n select aantal bedrijven verbinden, leren we die bedrijven goed kennen, bouwen we relaties op en zitten we als serieuze gesprekspartner aan tafel”, aldus Palthe. Dat staat in schril contrast met veel andere investeerders, die bijvoorbeeld aandelen kopen als onderdeel van een index-pakket. Deze zogenoemde ‘passieve investeerders’ houden zich op geen enkele manier bezig met de duurzaamheidskoers van de bedrijven waar ze hun geld in steken.  

Hulp bij verduurzaming

Triodos IM is juist een actieve investeerder en houdt op verschillende manieren contact met de bedrijven waar het in investeert. Dit contact tussen investeerder en bedrijf wordt ook wel engagement genoemd. Het dient twee belangrijke doelen, vertelt Sebastian Rojas Gualdron-Welle, investeringsanalist bij Triodos IM: “Ten eerste is het een manier om informatie te verzamelen en een vinger aan de pols te houden. Wat doet het bedrijf in kwestie allemaal? Welke keuzes maakt het, zowel in financieel opzicht als op het gebied van duurzaamheid? Op basis van die informatie bepalen we of we in het bedrijf blijven investeren.”

“Ten tweede is engagement een manier om bedrijven in beweging te krijgen, bepaalde thema’s op de agenda te zetten en dingen aan te kaarten”, vervolgt hij. “We gebruiken het om bedrijven te helpen met verduurzaming en stappen in de juiste richting te zetten.”

4 manieren van engagement

Engagement kan op verschillende manieren. Gualdron-Welle: “Ten eerste hebben we 1-op-1 contact met bedrijven. We laten hen weten dat we betrokken willen zijn en daar staan bedrijven in de meeste gevallen ook voor open. Dit contact stelt ons in staat om in discussie te gaan en bepaalde thema’s onder de aandacht te brengen. Daarnaast schuiven we aan bij aandeelhoudersvergaderingen en gebruiken we ons stemrecht om de koers van een bedrijf te beïnvloeden.”

Soms trekt Triodos IM ook op met andere investeerders om beursgenoteerde bedrijven in beweging te krijgen. Bijvoorbeeld als het gaat om het realiseren van een leefbaar loon in de kledingindustrie.

Voor die sector richtte Triodos Bank samen met twee andere banken het Platform Living Wage Financials op, waar inmiddels 19 investeerders bij aangesloten zijn. Ze beheren gezamenlijk zo’n 6,5 miljard euro. Palthe: “Zulke samenwerkingsverbanden boeken resultaat. Kijk bijvoorbeeld naar de stappen die drie grote chemiebedrijven zetten om het gebruik van schadelijke chemicaliën uit te faseren. Samen met andere investeerders hebben we dit onderwerp bij hen aangekaart.”

Door samen op te trekken met andere investeerders kan je soms meer impact maken, beaamt Gualdron-Welle: “Hoe meer aandelen je vertegenwoordigt, hoe luider je stem. Zo simpel is het.”

Een vierde manier waarop Triodos IM engagement in de praktijk brengt, is via specifieke projecten. “We kiezen een bepaald thema en onderzoeken welke bedrijven binnen onze portefeuille nog stappen te zetten hebben op dat gebied. Vervolgens starten we trajecten op bij die bedrijven om het onderwerp aan de kaak te stellen en te laten zien hoe het anders kan.”

“Dat hebben we onlangs bijvoorbeeld gedaan rondom beloningsstructuren voor het management van bedrijven. Bij de bedrijven waar die beloningen excessief zijn, hebben we dat aangekaart. Vervolgens monitoren we of ze verbeteringen doorvoeren op dit gebied. Is dat niet het geval? Dan overwegen we een desinvestering.”