Europa (TETEF)
Marktontwikkelingen
In het derde kwartaal is de elektriciteitsprijs aanvankelijk boven verwachting gestegen om vervolgens weer te dalen. De stijging had vooral te maken met de intensivering van de oorlog in Oekraïne en de als gevolg daarvan lagere gasstromen richting de Europese Unie (EU). Het keerpunt werd bereikt na signalen dat de gasopslagen van de landen in de EU voldoende gevuld waren, waarna de prijzen zakten maar sindsdien toch op een relatief hoog niveau zijn gebleven. Tegen het einde van het kwartaal werden daarnaast overheidsmaatregelen aangekondigd om de gas- en elektriciteitsprijzen te begrenzen in een poging om de consumenten te beschermen.
Vooral na de sluiting van Nord Stream 1 stegen de stroomprijzen. Toen Nordstream 1 en 2 later werden gesaboteerd, waren de effecten op de stroomprijzen beperkt, omdat de aanvoer via deze pijpleidingen al verwaarloosbaar was doordat Rusland eerder duidelijk had gemaakt dat deze niet zouden worden heropend tenzij de EU de sancties zou opheffen.
Het akkoord van de EU-ministers van Energie om de inkomsten die worden verdiend door producenten van hernieuwbare energie te maximeren, zal verlichting brengen voor Europese huishoudens en bedrijven. Het prijsplafond van EUR 180/MWh maximeert daarentegen ook indirect de inkomsten van een aantal activa waarin het fonds geïnvesteerd heeft. Op welke wijze en voor hoe lang de EU-lidstaten deze maatregel toepassen, moet nog worden vastgesteld.
Een ander voorstel om de hoge energieprijzen aan te pakken is het opzetten van een systeem voor collectieve gasinkoop om de concurrentie op dit vlak tussen de lidstaten zoveel mogelijk te verminderen.
Op middellange termijn zullen de energieprijzen waarschijnlijk relatief hoog blijven, vooral omdat niet verwacht kan worden dat Rusland in de nabije toekomst weer een betrouwbare leverancier zal worden, terwijl het diversificatietraject zoals uiteengezet in het REPowerEU plan tijd nodig heeft.
Met de hiervoor beschreven ontwikkelingen en maatregelen wordt rekening gehouden bij de waardering van het fonds.
Ontwikkelingen binnen de portefeuille
In het tweede kwartaal heeft het fonds een sterk netto rendement van 33,3% behaald. De belangrijkste oorzaak van deze sterke stijging is de actuele hoge elektriciteitsprijs en de verwachte ontwikkeling ervan in de nabije toekomst.
Investering
Het fonds investeerde in het Duitse bedrijf EINHUNDERT. Daarnaast gaat het een unieke joint venture aan met dit bedrijf, waarvan het doel is de financiering van zonnestroominstallaties op residentiële en commerciële gebouwen. Het betreft hier installaties in verband met zonne-elektrificatieprojecten die worden verworven en geëxploiteerd door EINHUNDERT. Het idee achter deze samenwerking is het combineren van de financieringsexpertise en het beschikbare kapitaal van het fonds met de sterke marktpositie en de groei van EINHUNDERT in de Duitse markt voor zonne-elektrificatieprojecten ten behoeve van de vastgoedsector.
Door deze strategische samenwerking ondersteunt het fonds EINHUNDERT bij het aanbieden van hun slimme, gedigitaliseerde oplossing voor decarbonisatie, door hun klanten te voorzien van de financiering die nodig is om deze oplossing te implementeren. Als zodanig kan dit beschouwd worden als een gezamenlijke inspanning die bijdraagt aan de versnelling van de energietransitie. Daphne Postma, Senior Investment Manager bij het fonds, zal namens het fonds invulling geven aan deze samenwerking en toetreden tot de adviesraad van EINHUNDERT.
Opkomende Markten (TEMREF)
Marktontwikkelingen
In het derde kwartaal was er een gematigde stijging van de inflatie in verband met de vertragende wereldeconomie. Daarbij is er wereldwijd sprake van een enigszins verschillend beeld. De VS, China en India hebben bijgedragen aan een bescheiden stijging van de wereldwijde groei, terwijl Europa al richting een recessie leek te bewegen. India heeft een van de snelst groeiende economieën en de economie van China is geleidelijk aan het verbeteren met een daling in het aantal COVID-gevallen en het opheffen van lockdowns, evenals door de beleidsstimulans om de vastgoedmarkt te ondersteunen. Tegelijkertijd hebben verschillende opkomende economieën, waaronder Sri Lanka en Pakistan, onevenredig veel last van de actuele voedsel- en energiecrisis. Beide landen werken daarom nauw samen met het IMF, terwijl steeds meer andere landen ook de steun van het IMF zoeken. Overheden in opkomende markten blijven proberen de impact van hogere energieprijzen te verzachten door belastingen te verlagen of door directe prijssubsidies.
Ondertussen zetten de centrale banken in geavanceerde economieën hun agressieve tempo van renteverhogingen door, waarbij ze verder lijken te gaan dan eerder gebruikelijk was. Centrale banken in opkomende economieën vertraagden daarentegen de laatste tijd juist hun tempo, omdat ze al in 2021 begonnen waren met het verhogen van rentetarieven. Het zal naar verwachting een tijd duren voordat de inflatie richting de doelstellingen van de centrale banken beweegt. Het helpt daarbij dat de grondstofprijzen recent zijn gedaald als gevolg van de wereldwijde economische vertraging. Hoewel de voedselprijsindex van de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Nations (FAO) - een maatstaf voor de wereldwijde voedselprijzen - in het afgelopen kwartaal weliswaar licht is gedaald, was dit niet genoeg om een verschil te maken voor de gemiddelde koopkracht van consumenten.
Een vlucht naar veiligheid heeft de Amerikaanse dollar versterkt ten opzichte van de valuta van zijn belangrijkste handelspartners. Zo zijn de euro en een groot aantal valuta’s van opkomende markten ten opzichte van de Amerikaanse dollar in waarde gedaald. In het afgelopen kwartaal zagen de zwakkere economieën, waaronder Sri Lanka en Ghana, de grootste daling van hun valuta's. Andere opkomende economieën hebben hun valuta's tijdelijk weten te ondersteunen door middel van vreemde valuta-marktinterventies.
De energiecrisis heeft de energietransitie versneld en in de afgelopen maanden heeft de zoektocht naar alternatieve energiebronnen aangetoond dat de opkomende markten hierin een grotere rol zullen gaan spelen. Er blijft echter sprake van een aanzienlijke mismatch tussen de behoefte aan financiering met het oog op het tegengaan of verminderen van klimaatverandering en het voor dit doel actueel beschikbare investeringskapitaal. Tegelijkertijd is er een noodzaak om het aantal financierbare projecten voor hernieuwbare energie in de ontwikkelingslanden snel te laten groeien. Hiervoor is het van belang dat de ontwikkelaars van deze projecten voldoende financieel ondersteund worden.
Ontwikkelingen binnen de portefeuille
In het derde kwartaal heeft het fonds een additionele investering gedaan van USD 100.000 in PowerGen Renewable Energy. Hiermee bouwt dit bedrijf een portefeuille van landelijke minigrids in Nigeria op, waarmee 55.000 mensen toegang tot schone energie wordt verschaft. Het fonds heeft daarnaast USD 26.000 additioneel geïnvesteerd in Construction Equity Fonds, wat een gemengde financieringsfaciliteit is die investeert in zonne-, wind- en waterkrachtprojecten in opkomende landen en projecten financiert gedurende de volledige ontwikkelingscyclus.
Update investering Oekraïne
Het fonds bezit een zonne-energiepark in het westen van Centraal-Oekraïne, op 30 km van de Poolse grens. De investering is een lening in euro met een uitstaande hoofdsom van USD 3,8 miljoen op 30 september 2022. Triodos IM blijft regelmatig contact houden met de kredietverstrekker, de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBRD), om goed op de hoogte te blijven van de voortgang van het project. Tot nog toe hebben zich bij de zonnecentrale geen incidenten met personen of eigendommen voorgedaan en de centrale blijft operationeel. Op basis van verschillende scenario's die door de beleggingscommissie van Triodos IM zijn beoordeeld, heeft de waarderingscommissie van het fonds echter besloten om gedeeltelijk voorzieningen aan te leggen voor het actief. Het team zal het actief voortdurend bewaken en het niveau van voorzieningen elke maand opnieuw zorgvuldig beoordelen.
