De uitdaging

• De wereldwijde voedselproductie moet met ongeveer 60% toenemen om een steeds groeiende wereldbevolking (8,6 miljard mensen in 2030) te voeden, maar de klimaatverandering brengt dit doel in gevaar¹.
• De wereldwijde kosten van voedselverspilling worden geschat op ongeveer 2.600 miljard dollar per jaar, inclusief 700 miljard dollar aan milieukosten en 900 miljard dollar aan sociale kosten².
• De voedingsindustrie is grotendeels in handen van machtige multinationals en is de oorzaak van heel wat voedingsonevenwichtigheden, wat resulteert in pandemieën van obesitas en ondervoeding. Die kunnen nog verder verergeren als gevolg van de opwarming van de aarde. Want de klimaatverandering dreigt bepaalde bevolkingsgroepen van voedsel te beroven en de prijzen van groenten en fruit op te drijven, wat de consumptie van industrieel voedsel verder zal doen toenemen.

Rikolto: een ngo in het hart van de wereldwijde voedingsindustrie

Vanuit haar basis in België werkt de internationale ngo Rikolto wereldwijd aan de invoering van transparante en duurzame werkwijzen die leiden tot een voedselsysteem dat de hele wereld kan voeden, dat duurzaam is en dat toegankelijk is voor iedereen. Om dit te bereiken, ondersteunt ze kleine voedingsproducenten in zowel ontwikkelingslanden als bij ons, en bouwt ze bruggen tussen de voedingsindustrie en de voedingshandel.

Rikolto ontwikkelt verschillende proefprojecten in België rond specifieke basisproducten. Aan de distributiezijde heeft Colruyt Group bijvoorbeeld afgesproken om op lange termijn samen te werken met de Congolese coöperatie Kawa Kabuya, die 2.200 kleine producenten groepeert. "Om de toegang van de coöperatie tot krediet te vergemakkelijken, prefinanciert Colruyt een deel van haar bestellingen en betaalt ze een eerlijke prijs voor haar koffie, onafhankelijk van de schommelingen op de wereldmarkten. Wat we zoeken is transparantie in de hele keten", zegt Jelle Goossens, communicatiemedewerker bij Rikolto.

Aan het einde van de keten richt Rikolto zich ook tot consumenten, door hen aan te moedigen contact op te nemen met supermarktketens. Via de campagne "Ik ben meer dan alleen mijn kasticket" die in 2018 met verschillende partners werd gelanceerd, hebben bijna 5.400 klanten – voor het merendeel vrouwen – hun winkels al bevraagd over de kwaliteit van de kippen, wegwerpverpakkingen en vele andere duurzame voedselvraagstukken.

Schoolkantines zijn ook een bevoorrechte plek om te leren over gezonde voeding. 'We hebben op dit vlak een grote ambitie: ons doel is dat elke school in Vlaanderen tegen 2021 een duurzaam en gezond voedselbeleid voert", zegt Jelle Goossens. "Vier basisscholen en middelbare scholen zijn geselecteerd als School Food Labs: in overleg met leerlingen, leerkrachten, management en ouders, wordt zowel in de refter als in de klas gewerkt aan het definiëren van "10 duurzame engagementen" rond voeding. Geef bijvoorbeeld de voorkeur aan lokaal fruit, verminder de vleesconsumptie, zorg voor eerlijke zakenrelaties. Zestig andere scholen denken intussen al na over dezelfde onderwerpen." Voor de uitvoering van dit project steunt Rikolto op de ervaring die het heeft opgedaan in de keukens van grote bedrijven en instellingen, zoals IKEA België, Toyota en de FOD Financiën. "Geleidelijk aan wijzigt de mentaliteit in de goede richting. Maar het voedselvraagstuk kan alleen opgelost worden als we wereldwijd handelen", besluit de Rikolto-woordvoerder.

Nadia Wera, Senior Relationship Manager Personal Private Banking bij Triodos Bank: “Rikolto was vroeger bekend als Vredeseilanden en is op die manier al meer dan 20 jaar een partnerorganisatie van Triodos Bank. Een logische samenwerking, gezien onze gezamenlijke doelstellingen rond het streven naar sociale rechtvaardigheid. Binnen de beleggingsstrategie van de Triodos beleggingsfondsen is ‘sustainable food and agriculture’ één van de 7 thema’s die we definieerden als noodzakelijk om in te beleggen in de transitie naar een duurzame samenleving. De ervaringen en inzichten van Rikolto verrijken onze visie op duurzame voeding.”

¹Bron: Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties. (FAO) – www.fao.org.
²Bron: ibid

³ Studie van een ollectief van wetenschappers. Gepubliceerd in het prestigieuze medische tijdschrift The Lancet, in januari 2019.