De naam van het programma verwijst naar het soefisme, een oude stroming uit het Midden-Oosten waarin wijsheid centraal staat. Alle verhoudingen in acht genomen, streven de oprichters van de SuFi Masterclass (voor Sustainable Finance) ook naar een vorm van wijsheid voor een financiële sector, die heel wat kritiek te verduren krijgt. Op het programma van de 25 tot 40 geselecteerde deelnemers: wat zijn de sleutels voor rechtvaardige en duurzame financiën? 

Voor Triodos was het een vanzelfsprekende keuze om dit initiatief te steunen, omdat het beantwoordt aan de wens van de bank om de financiële stromen te heroriënteren naar goede projecten die aansluiten bij de doelstellingen van het akkoord van Parijs, ten nadele van activiteiten die nefast zijn voor het klimaat, het milieu en de samenleving. “Triodos Bank sponsort de SuFi Masterclass omdat er voor duurzame financiën nood is aan veel meer leidinggevende figuren in de samenleving – in ondernemingen, bij de overheid, in de academische wereld, enz. – die inzicht hebben in de maatschappelijke en ecologische impact van hun beslissingen en daarnaar handelen. En dat ook verwachten van hun bankier.” zegt Thomas Van Craen, CEO van Triodos Bank België.


Triodos Bank is de enige financiële sponsor van dit project en levert ook een concrete bijdrage, samen met de Club van Rome, Finance Watch, Financité, SOLIFIN en de Stichting voor Toekomstige Generaties. Deze instellingen hebben mee het programma van de zes  halve opleidingsdagen opgesteld, terwijl Leefmilieu Brussel zijn lokalen ter beschikking stelde.

Ons doel bestond erin om de actoren uit de duurzaamheidssector vertrouwd te maken met de taal van financiën en de actoren uit de financiële sector met de taal van duurzaamheid
Christel Dumas


De taal van de ander leren spreken


“Ons doel bestond erin om de actoren uit de duurzaamheidssector vertrouwd te maken met de taal van financiën en de actoren uit de financiële sector met de taal van duurzaamheid. We hebben er alle belang bij om elkaars taal te leren spreken”, vat Christel Dumas samen. Zij is professor financiën aan het ICHEC en een van de drie docenten die aan de basis liggen van het project, naast Marek Hudon (Solvay Business School, ULB) en Sophie Béreau (UNamur). 

Als we dezelfde taal spreken, kunnen we met elkaar in contact komen. Dat was de tweede doelstelling: “Naast kennisoverdracht wil de opleiding leiden tot de oprichting van een netwerk van experts en actoren op het terrein.” Vanuit dit oogpunt was de ervaring zeker geslaagd: “De deelnemers hebben spontaan gevraagd om hun eindwerk in groep te maken, wat aantoont dat ze het belang van deze multidisciplinaire uitwisselingen inzien.” 

De betrokkenheid van de deelnemers was trouwens een van de mooie verrassingen van deze eerste editie. “Onze cursisten waren bijzonder gemotiveerd en goed op de hoogte. Ze hadden alleen een kader nodig om hun inzichten te verdiepen. Maar wat echt magisch was, is dat onze klas een perfecte mix was van financiële experts, juristen, leden van ngo’s en politieke besluitvormers, wat boeiende discussies opleverde.” 


Complexe waarheid met vele facetten


Verschillende ervaringen en competenties samenbrengen maakt de zaak ook complexer. Zoals een deelnemer het verwoordde tijdens een gesprek met L’Écho op 17 mei: “Je begint eraan met het idee de oplossing te vinden, maar na afloop ben je des te kritischer”. “De waarheid is complex en kent vele facetten”, geeft Christel Dumas toe. “Het komt er niet op aan één interpretatie aan te reiken, maar eerder instrumenten om na te denken over deze complexe materie. Een sessie die zeer op prijs werd gesteld, ging trouwens over systemisch denken.”

Het komt er niet op aan één interpretatie aan te reiken, maar eerder instrumenten om na te denken over deze complexe materie.
Christel Dumas


Naast het systemisch denken kwamen in de zes modules van de masterclass onder meer financiële inclusie, verantwoord beleggen en de transformatie van de financiële sector aan bod. En welke plaats nam het klimaat hierbij in? “Voor onze deelnemers was de ernst van de klimaatcrisis een vaststaand feit. Daar staat tegenover dat ze vaak opgeleid zijn in economische modellen die uitgaan van groei en geen rekening houden met externe factoren. Deze modellen werden grondig ter discussie gesteld.” 

Rekening houdend met de constante verleiding van greenwashing, is de openingssessie over de fundamentele doelstellingen van de financiële wereld van kapitaal belang voor Christel Dumas: “Alle regelgeving ter wereld zal niet volstaan indien de missies van de financiële wereld niet zijn afgestemd op de duurzaamheidsdoelstellingen. Het is meer een kwestie van ethiek dan van regelgeving.”


“Deze masterclass is ons stapje vooruit”


Gezien de vaststellingen en vooruitzichten van de wetenschappers, en rekening houdend met de hindernissen die de transitie vertragen, zorgt deze ervaring voor een welkome optimistische noot. “De situatie is inderdaad kritiek, maar ik heb geen tekenen van ontmoediging opgemerkt”, onderstreept Christel Dumas. “Wanneer je veertig besluitvormers samenbrengt die willen nadenken en vooruitgaan, voel je eerder een positieve energie. Het helpt als je weet dat je niet alleen bent.” 

“Als docent interpreteer ik de boodschap van het IPCC als een oproep om te handelen: elk stapje telt. Deze masterclass is ons stapje vooruit.” Een ‘stapje’ dat navolging zal krijgen, want de SuFi Masterclass is gepland en gefinancierd voor de opleiding van minstens drie groepen deelnemers op drie jaar tijd.

Change Finance

Ontdek meer artikelen over dit thema, dat een van de twee pijlers is van de missie van Triodos Bank.