Waarom duurzaam beleggen relevanter is dan ooit

De laatste jaren ligt duurzaam beleggen – tot voor kort geprezen als een win-win voor geweten en kapitaal – steeds meer onder vuur. Critici noemen het gepolitiseerd, inefficiënt, duur of zelfs verkapte greenwashing. Het verzet tegen ESG criteria (Environmental, Social en Governance), vooral sterk in de VS, heeft ertoe geleid dat wetgevers en beleggers de relevantie en integriteit van ESG-criteria in twijfel trekken. Maar als je verder kijkt dan de ideologische ruis en de bezorgdheid over kortetermijnprestaties, blijkt dat duurzaam beleggen nog steeds relevant is én belangrijker dan ooit.

Veel van het verzet tegen duurzaam of ESG-beleggen komt van conservatieve drukkingsgroepen die gevestigde economische belangen willen beschermen. Neergezet als verzet tegen ‘woke’, gaat het vaak minder over financiële prestaties en meer over verzet tegen structurele verandering. Door ESG-criteria aan te vallen en een cultuuroorlog aan te wakkeren, leiden conservatieve drukkingsgroepen de aandacht af van de zeer reële, materiële risico's die ecologische schade, sociale onrust en falend bestuur met zich meebrengen.

Het resultaat is een ideologisch rookgordijn dat instrumenten ondermijnt die de financiële gezondheid op lange termijn en de stabiliteit van de planeet moeten garanderen. Dit rookgordijn is bedoeld om de belangen van de rijkste paar procent van de wereldbevolking te beschermen, die financieel gebaat zijn bij de status quo.

Ironisch genoeg benadrukken dit soort aanvallen alleen maar de urgentie om op zijn minst rekening te houden met ESG-risico's. ESG zou onderdeel moeten zijn van een risicomanagementinstrument: een toekomstgericht kader dat kwetsbaarheden identificeert en kapitaal toewijst aan duurzame, veerkrachtige resultaten. Deze instrumenten ondermijnen bedreigt niet alleen het milieu, maar ook de stabiliteit van het financiële systeem op de lange termijn.

Toch is ESG-risicobeheer maar een startpunt; voor echt duurzame resultaten zijn diepere systeemveranderingen nodig. In deze bredere inspanning is impact investing - het expliciet richten van kapitaal op het genereren van meetbare positieve resultaten naast financieel rendement - essentieel.

De onrustwekkende toestand van de planeet

De ecologische noodzaak wordt met de dag urgenter. Stijgende temperaturen, extreme weersomstandigheden en verlies van biodiversiteit zijn geen bedreigingen op afstand - ze hebben nu al invloed op economieën en samenlevingen. Duurzaam beleggen is daarom niet zomaar een hype; het is een noodzakelijk antwoord op de planetaire grenzen. Deze signalen negeren is niet conservatief - het is roekeloos.

Prestaties zijn belangrijk - maar perspectief is belangrijker

We moeten de feiten onder ogen zien: de afgelopen jaren hebben veel ESG/duurzaamheidsfondsen minder goed gepresteerd dan de wereldwijde benchmarks. In een tijdperk dat gedomineerd wordt door winsten aangedreven met fossiele brandstoffen, Big Tech pieken en stijgende rentes, zijn portefeuilles met een duurzame insteek achtergebleven.

Maar duurzaam beleggen heeft nooit geclaimd een sluiproute naar snelle winst te zijn. Wat het wel doet: zich richten op rendementen met impact-correctie, waarbij naast de financiële resultaten de gevolgen voor milieu en maatschappij meetellen. En over de lange termijn gezien bieden ESG-geïntegreerde strategieën nog steeds een groot potentieel voor concurrerende, zo niet superieure rendementen. Want talrijke studies tonen aan dat bedrijven met een deugdelijk bestuur, een sterk rentmeesterschap op milieugebied en verantwoorde arbeidspraktijken veerkrachtiger zijn in tijden van economische neergang en beter gepositioneerd zijn om toekomstige groeikansen te benutten.

Protectionisme en wereldwijde onzekerheid: privékapitaal moet bijspringen

In een wereld die steeds meer te maken heeft met geopolitieke spanningen, handelsfragmentatie en de opkomst van protectionisme - denk aan heffingen van Donald Trump en ‘America First’ economisch nationalisme - is de betrouwbaarheid van overheidsfinanciering en wereldwijde samenwerking voor klimaat en sociale vooruitgang deels afgenomen. Deze nieuwe realiteit legt een nog grotere druk op privaat kapitaal om de duurzaamheidstransitie aan te drijven.

Maar net nu private investeringen het hardst nodig zijn, trekken verschillende financiële instellingen zich (althans op papier) terug vanwege politieke druk en ESG-scepsis. Dat is niet alleen kortzichtig, maar ook gevaarlijk. We kunnen niet alleen op overheidsfinanciering vertrouwen om energiesystemen te transformeren, industrieën koolstofarm te maken of klimaatbestendige infrastructuur te bouwen. Als de kapitaalmarkten nu terugschrikken voor duurzaamheid, lopen we het risico dat we tientallen jaren vastzitten aan verdere aantasting van het milieu en economische kwetsbaarheid.

Duurzaam beleggen levert de mechanismen waardoor privékapitaal deel kan zijn van de oplossing - middelen efficiënt toewijzen waar ze het meest nodig zijn en innovaties ondersteunen die de economie van de toekomst vorm geven.

Europa's groene kracht

Terwijl het ESG-wantrouwen in de VS om zich heen grijpt, blijft Europa wereldwijd het voortouw nemen op het gebied van klimaatbeleid én duurzame financiering. Met de Clean Industrial Deal streeft de EU bijvoorbeeld naar een ecosysteem dat kapitaalmarkten op één lijn brengt met duurzaamheidsdoelstellingen.

De aanpak van Europa gaat verder dan ethiek - het gaat om een strategie. Door duurzame financiering te gebruiken als concurrentievoordeel kan de EU haar afhankelijkheid van instabiele wereldwijde toeleveringsketens verminderen, lokale innovatie stimuleren en zichzelf in de voorhoede van de volgende industriële revolutie plaatsen. De huidige geopolitieke situatie dwingt Europa dus om meer werk te maken van duurzaam investeren.

Groeiend populisme tegengaan: stabiliteit door duurzaamheid

Economische onzekerheid en sociale versnippering hebben de opkomst van populistische bewegingen over de hele wereld in de hand gewerkt. Dit is minstens gedeeltelijk het gevolg van ons traditionele groeigerichte economische systeem, dat bijdraagt aan toenemende ongelijkheid, ecologische degradatie en instabiliteit. Op dit moment zijn de langetermijn-groeiverwachtingen in ontwikkelde economieën lager dan ze in decennia zijn geweest. Daarom maakt het vasthouden aan een verouderd groeigericht paradigma ons alleen maar kwetsbaarder.

Als duurzaam beleggen goed aangepakt wordt, is het een antwoord op enkele van de hoofdoorzaken van populisme - door het bevorderen van inclusie, waardig werk, eerlijke lonen en de veerkracht van gemeenschappen op de lange termijn. Het is een krachtig tegengeluid tegen de verdeeldheid en het kortetermijndenken waar populisme op drijft. Door bedrijven te steunen die binnen de grenzen van onze planeet opereren en sociale waarde boven winstmaximalisatie op de korte termijn stellen, kunnen investeerders de economie helpen verschuiven naar een toekomst die niet alleen levensvatbaar is, maar ook eerlijker en stabieler, weg van ons huidige op groei gerichte systeem.

Langetermijnlogica: rendement en veerkracht

Meer dan ooit biedt duurzaam beleggen de beste strategie om zowel mens als planeet te beschermen tegen economische schokken. Door prioriteit te geven aan duurzame ontwikkeling streeft impactbeleggen naar een wereld waarin alle mensen over de nodige middelen beschikken om een goed leven te leiden, terwijl de economie werkt in harmonie met de natuur in plaats van ertegenin, binnen de grenzen van de planeet. Wij geloven echt dat deze benadering niet alleen ethische principes hoog houdt, maar ook duurzame financiële rendementen op de lange termijn ondersteunt, omdat het economisch gezien het meest logisch is.

Door ons te richten op bedrijven en projecten die een positieve bijdrage leveren aan de maatschappij en het milieu, helpt duurzaam beleggen een toekomst te creëren waarin economisch welzijn en planetaire grenzen hand in hand gaan. Nu de onzekerheid in de wereldeconomie toeneemt, blijft doelgericht beleggen een essentieel instrument om stabiliteit, rechtvaardigheid en veerkracht te garanderen.